29 September 2005

Ag déanamh amach

Mar a gheall mé, tá mé ag athbhreithnú na briathra is coitianta leis na réamhfhocail difriúil. Sin an chaoi éasca mo leibhéal Ghaeilge a ardú. Tá mé ag tosú leis an briathar "déan". Déansuas an liosta seo:

déan amach = make out, write up, proceed outward or onward
Also used for dealing cards.

déan ar = do to/for, proceed towards

déan as = make from (material), make do with, make off/get away

déan de = make of, change into, reduce to, become

déan do
= make for, provide for, suffice for

déan faoi
= do toward/against

déan le = do with, act towards,

déan suas = make up, compile, compound

Tá go leor ciall eile, ar ndóigh, ach déanaim as sin faoi láthair. Tá mé ábalta abairtí go leor a dhéanamh leis na frasaí sin. Déanamach leis seo go luath. B'fhéidir lá amháin, déanfaidh duine líofa díomsa.

Morphological Analyser for Irish

Morphological Analyser for Irish

Liosta Minicíochta na bhFocal

Seo leathanach suimiúil. Is trua nach bhfuil an liosta níos faide.

Corpas Náisiúnta na GaeilgeLiosta Minicíochta na bhFocal

28 September 2005

An Cúrsa Dioplóma

Thosaigh mé an cúrsa dioplóma sa Ghaeilge anocht. Tá cúpla cara liom ag freastal an rang freisin. Caithfidh muid sórt dialann a scríobh, ag lua na rudaí a fhoghlaim muid sa rang. Tá an "blog" seo agam cheana féin, agus cén dochar iad a chur le chéile? Anocht bhí muid ag caint faoi gramadaí. Bhí mise sásta leis sin, mar is maith liom gramadach, ach tá a fhios agam nach bhfuil an tuairim ró-choitianta. Athbreithnimid téarmaí na gramadaí: ainmfhocal, aidiacht, briathar, dobhriathar, réamhfhocal (simplí nó comhshuite), forainm agus forainm réamhfhoclach. Dúirt an múinteoir gur teanga réamhfhoclach í an Ghaeilge, agus bhí mé ag smaoineamh gur mhaith liom na briathra is coitianta a athbhreithnú, agus caidé mar a athraíonn an chiall nuair a chuirtear iad le réamhfhocal difriúil.

Bhí fhios agam go bhfuil difríochtaí gramadaí agus difríochtaí fuaimnithe idir na canúintí. Ach anocht d'fhoghlaim mé go bhfuil difríochtaí inscne freisin. Tá ainmfhocal éigin go bhfuil firinscneach sa cheantar amháin, agus baininscneach sa cheantar eile. Ní cuimhin liom ach sampla amháin: An Eargail, an sliabh is airde.

Tá mé ag obair ar an chluiche eachtra fós. Ba mhaith é a chríochnú roimh Nollaig, agus tá mé an-gnóthach anois. Leag mé amach an priomhcharactar arís, agus ceapaim is fearr liom é anois.

20 September 2005

Cluiche Eachtra

Seo an cluiche eachtra iontach:

http://www.abc.net.au/gameon/tork/

Tá tú ar an plainéid eile, agus caithfidh tú an teanga a fhoghlaim. An-cliste!

cúpla fógra as Gaeilge

Bhí mé sa gharáiste áitiúil inniu, agus chonaic mé cúpla seanfhógra ní fhaca mé roimhe sin. Dúirt an ceann amháin "Má bhrisfidh tú é, coirimid é!", agus dúirt an ceann eile "Má thiteann an tóin as, cuirfimid ceann úr air!" Luaigh mé na fógraí don úinéir, agus chúir sé an ceist orm "Do you understand that?" Bhí iontas air nuair a dúirt mé gur thuig mé é. Ní maith leis féin an Ghaeilge ar chor ar bith.